Φωτογραφικές
τεχνικές του 19ου αιώνα
Κυανοτυπία - Blue-print - Cyanotype
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
Κυανοτυπία
Η κυανοτυπία είναι μια μέθοδος όπου η εικόνα σχηματίζεται από μια χαρακτηριστική
μπλε ένωση του σιδήρου (iron(III)ferrocyanide - Fe4[Fe(CN)6]3)
με την επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας. Το φαινόμενο
πρωτοπαρατήρησε ο Βερολινέζος κατασκευαστής χρωμάτων Diesbach
το 1704 και χάρη σε αυτό δημιούργησε το Prussian Blue, χρώμα
που το χρησιμοποιούν ευρύτατα οι ζωγράφοι και η βιομηχανία
των χρωμάτων.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΡΛΕΝ ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ
Ο νονός της φωτογραφίας Sir John Frederick
William Herschel (1792 – 1871), είναι ο εφευρέτης της κυανοτυπίας.
Την ανακάλυψε το 1942 προσπαθώντας να βρει έναν εύκολο και
γρήγορο τρόπο να αντιγράφει τις σημειώσεις του. Ο Herschel
ηγετική μορφή στους Αγγλικούς επιστημονικούς κύκλους του
19ου αιώνα, είναι αυτός που έδωσε το όνομα της στη φωτογραφία
από τις ελληνικές λέξεις ΦΩΣ και ΓΡΑΦΗ. Με τον ίδιο τρόπο
βάπτισε και την κυανοτυπία από την λέξη ΚΥΑΝΟ. Η κυανοτυπία
χρησιμοποιήθηκε για πάρα πολλά χρόνια για την αναπαραγωγή
αρχιτεκτονικών σχεδίων και είναι από τις πιο σταθερές και
εύκολες φωτογραφικές μεθόδους.
H Anna Atkins (1799- 1871), μια αγγλίδα
βοτανολόγος, είναι αυτή που πρωτοδούλεψε συστηματικά με την
κυανοτυπία για να εικονογραφήσει ένα βιβλίο της. Η Atkins
που θεωρείται η πρώτη γυναίκα φωτογράφος, ανήκε στον κύκλο
του Talbot και του Herschel μιας και ο πατέρας της ήταν φίλος
τους. Τον Οκτώβριο του 1843 έγινε η πρώτη έκδοση του βιβλίου
της "British Algae:Cyanotype Impressions" που ολοκληρώθηκε σε μια περίοδο 10 χρόνων και προηγήθηκε του "The Pencil of Nature" του Talbot και είναι το πρώτο βιβλίο με φωτογραφίες.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΡΙΝΑ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
Η ΣΥΝΤΑΓΗ
ΔΙΑΛΥΜΑ Α
100 ml Νερό and 25g Ammonium iron(III) citrate (εναμμώνιος
κιτρικός σίδηρος)
C6H8O7 Fe NH3
ΔΙΑΛΥΜΑ Β
100 ml Νερό and 10g potassium ferricyanide (σιδηρικυανιούχο
κάλιο)
FeK3(CN)6
Αναμιγνύουμε ίση ποσότητα από τα διαλύματα Α και Β και επιστρώνουμε
το χαρτί.
Εκθέτουμε στον ήλιο ή σε μια πηγή υπεριώδους ακτινοβολίας.
Οι χρόνοι έκθεσης κυμαίνονται ανάλογα με την ένταση του φωτισμού
και την πυκνότητα του αρνητικού από 15 λεπτά μέχρι 1 ώρα.
Μόλις ολοκληρωθεί η έκθεση βουτάμε
τη κυανοτυπία σε κρύο νερό που ολοκληρώνει την εμφάνιση της.
Ξεπλένουμε σε τρεχούμενο νερό μέχρι να φύγει το κίτρινο χρώμα
από τη φωτογραφία και την κρεμάμε να στεγνώσει.
Το βαθύ μπλε της κυανοτυπίας και η
οξείδωση ολοκληρώνονται με το στέγνωμα στον ατμοσφαιρικό
αέρα. Η κυανοτυπία εκτός από τα χαρτιά ακουαρέλας, δίνει
ωραία αποτελέσματα και σε βαμβακερά υφάσματα.
Μπορούμε να μετατρέψουμε σε καφε- μαύρους τους τόνους της
κυανοτυπίας περνώντας την εναλλάξ σε δύο διαλύματα 5% Ταννικό
οξύ – 5% Σόδα, όμως μειώνει το κοντράστ της εικόνας. Αν
και χρειάζεται μεγάλη προσοχή με την κυανοτυπία και τα
οξέα καθώς σχηματίζονται δηλητηριώδη αέρια κατά την επαφή
τους.
ΚΥΑΝΟΤΥΠΙΑ - BLUE-PRINT - CYANOTYPE
|
